โควิดสายพันธุ์ย่อยใหม่ดื้อต่อภูมิคุ้มกัน ติดเชื้อง่าย-แพร่ได้มากขึ้น

Nov 29, 2022

โควิดสายพันธุ์ย่อยใหม่ดื้อต่อภูมิคุ้มกัน ติดเชื้อง่าย-แพร่ได้มากขึ้น

“นายแพทย์ธีระ” เผย โควิดสายพันธุ์ย่อย ใหม่ดื้อต่อภูมิต้านทานทั้งจากวัคซีน เป็นโอกาสที่จะมีการติดโรคได้ง่ายดายมากยิ่งขึ้นหรือแพร่กันได้เยอะขึ้น

รองศาสตราจารย์นพ.ธีระ วรธนารัตน์ ภาควิชาแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์เฟซบุ๊ก Thira Woratanarat ระบุว่า 29 พฤศจิกายน 2565… เมื่อวานนี้ทั่วโลกติดเพิ่ม 174,759 คน ตายเพิ่ม 778 คน รวมแล้วติดไป 646,366,341 คน เสียชีวิตรวม 6,637,358 คน

5 ลำดับแรก ที่ติดโรคสูงสุดคือ ญี่ปุ่น ประเทศเกาหลีใต้ บราซิล ไต้หวัน และก็ฝรั่งเศส

เมื่อวานนี้จำนวนติดโรคใหม่มีประเทศจากยุโรปและก็เอเชียครอบครอง 7 ใน 10 ลำดับแรก และก็ 13 ใน 20 ลำดับแรกของโลก

จำนวนติดโรคใหม่ในทุก ๆ วันของทั่วโลกเวลานี้ มาจากทวีปเอเชีย และก็ ยุโรป รวมกันคิดเป็นร้อยละ 76.25 ของทั้งโลก ในขณะจำนวนการเสียชีวิตคิดเป็นร้อยละ 74.93

…ลักษณะ โควิดสายพันธุ์ย่อย ในออสเตรเลีย

Esterman A. ได้เผยแพร่เนื้อหาสาระเกี่ยวกับโควิด-19 ที่ระบาดในออสเตรเลียปัจจุบันนี้ พบว่าเป็นไปในลักษณะมากมายสายพันธุ์แบบ variant soup

โดยมีทั้ง BA.5 39%, BA.2.75 26%, BQ.1 19%, XBB 4% และก็อื่น ๆ

ลักษณะดังที่กล่าวมาแล้ว เป็นที่คาดเดากันว่าประเทศอื่น ๆ ก็จะเป็นไปในรูปแบบนี้ โดยมีสายพันธุ์ย่อยใหม่ ที่น่ากังวลอาทิเช่น BQ.1.x, XBB, BA.2.75.x ที่อาจมีสัดส่วนสูงแตกต่างกันไปในแต่ละทวีป และก็จะมาเทคโอเว่อร์ BA.5 ในเวลาอันสั้น ดังนี้ BQ.1.x จะครอบครองสัดส่วนนำ ในอเมริกา และก็ ยุโรป ส่วน BA.2.75.x และก็ XBB จะเด่นในแถบเอเชีย

การระบาดในไทยเรามีทิศทางจะเป็นไปในทิศทางข้างต้น

…ตีระฆังเตือนรับรองหัวข้อการดื้อต่อภูมิต้านทาน

ทีมงานของ David Ho จากมหาวิทยาลัยโคลัมเบีย ประเทศสหรัฐอเมริกา ได้เผยแพร่ผลของงานวิจัยใน bioRxiv เมื่อวานนี้ 28 พฤศจิกายน 2565

ทำให้เห็นว่า สายพันธุ์ย่อยใหม่ที่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็น BQ.1.x และก็ XBB นั้นดื้อต่อภูมิต้านทานทั้งจากวัคซีน และก็การที่เคยติดโรคมาก่อน มากยิ่งกว่าสายพันธุ์อื่น ๆ ที่เคยระบาดมาก่อนหน้านี้อย่างยิ่ง

หากแม้ข้อมูลทางคลินิกในขณะนี้ ยังไม่มีหลักฐานรับรองว่าจะมีผลให้เจ็บไข้ร้ายแรงเยอะขึ้นกว่าสายพันธุ์ที่เคยระบาดเดิม

แต่ความสามารถการดื้อต่อภูมิต้านทานที่มากขึ้นนั้น ย่อมมีผลทำให้เป็นโอกาสที่จะมีการติดโรคได้ง่ายดายมากยิ่งขึ้น หรือ แพร่กันได้เยอะขึ้นเป็นเงาตามตัว

ประการนี้เอง ที่เป็นตัวตอกย้ำให้มองเห็น ถึงความสำคัญของการป้องกันตัว ระหว่างการใช้ชีวิตประจำวัน ทั้งหัวข้อการใส่หน้ากาก หลีกเลี่ยงความประพฤติปฏิบัติเสี่ยง หลีกเลี่ยงสถานที่คับแคบระบายอากาศไม่ดี รักษาความสะอาด และก็ เว้นระยะห่าง จากบุคคลอื่น

Personal protective behaviors เป็นเกราะคุ้มครองที่สำคัญที่สุด

…ฟุตบาทประวัติศาสตร์การแพร่ ของแต่ละสายพันธุ์

โควิด-19 แพร่ระบาดมานับเป็นเวลาหลายปี โดยมีสายพันธุ์ที่มากมาย

หากเทียบกันตัวต่อตัว จะพบว่า ในช่วงเวลา 100 วันแรกของการระบาด สายพันธุ์ Omicron นั้นแพร่ระบาดไปต่างประเทศทั่วโลกได้มากกว่าสายพันธุ์อื่น ที่ระบาดมาก่อน ถึง 5 เท่า

แต่ละระลอกก่อนหน้าที่ผ่านมา ตั้งแต่สายพันธุ์เริ่มแรก (Wuhan: Wild type), เบต้า, แกมม่า, อัลฟ่า, เดลต้า, และ Omicron นั้น ก็มีลักษณะของ ทวีปที่มีการระบาดหนัก ก่อนกระจายไปยังทวีปอื่น ๆ ที่แตกต่างกันไป

…สำหรับระลอกอนาคตนั้น ลักษณะการระบาดคงจะมีทิศทางแตกต่างไปจากสมัยก่อน เพราะเหตุว่ามีปัจจัยหัวข้อการเดินทางระหว่างประเทศเกิดขึ้นมาก การระบาดจะเป็นลักษณะมากมายสายพันธุ์ ผันกับการนำเข้า ส่งออก รวมทั้งความสามารถของไวรัสแต่ละสายพันธุ์ ความประพฤติปฏิบัติการป้องกันตัว และก็ การใช้ชีวิตของสามัญชน จำพวก และก็ความครอบคลุมของวัคซีนที่ใช้ และอื่น ๆ

ผลพวงที่จะเกิดขึ้น ทั้งในทางจำนวนการติดเชื้อ การป่วย การเสียชีวิต และก็ Long COVID นั้น จึงเป็นโอกาสสูง ที่จะผันกับนโยบายควบคุมป้องกันโรค และก็ ความพร้อมเพรียง “จริง” ของระบบสาธารณสุขของประเทศนั้น ทั้งเรื่องยาที่ตามมาตรฐาน วัคซีนที่มีคุณภาพ บริการดูแลต่าง ๆ ว่าประชากรในประเทศ จะเข้าถึง และก็ พึ่งพิงได้ไหม ยามที่เกิดปัญหา

คำตอบที่พึงปรารถนาของทุกสังคม คือ ยามวิกฤติ ประชากรสามารถพึ่งพิง และก็ได้รับความให้การช่วยเหลือดูแลอย่างทันท่วงที มีคุณภาพ โดยทั่วถึงกัน

ไม่ต้องพบเจอกับภาวการณ์ห่อเหี่ยว รอคอย จนจะต้องดิ้นรนทุบกระปุกขวนขวายหาทางรอด กันเอาเองแบบ อัตตาหิ อัตตโน นาโถ

…สถานการณ์ตอนนี้นั้น จำเป็นต้องใช้ชีวิตอย่างมีสติ ไม่ประมาทในการดำรงชีพ

ป้องกันตัวอย่างสม่ำเสมอ ทั้งตอนดำเนินงาน เรียน หรือท่องเที่ยว

ฉีดยาเข็มกระตุ้นให้ครบตามที่ได้กำหนด

ใส่หน้ากากอย่างถูกต้อง จะช่วยลดความเสี่ยงลงไปได้มาก

นอกเหนือจากนั้น ยังคงเจอลักษณะของการสูญเสียการได้กลิ่น และก็การรับรส เจออาการเปลี่ยนไปจากปกติเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร กรุ๊ปลักษณะของระบบทางเดินหายใจ หายใจถี่ หายใจลำบาก และก็กรุ๊ปอาการนอกระบบ ที่ไปคล้ายคลึงกันกับสายพันธุ์เดลตาได้ด้วยเหมือนกัน

สำหรับผู้ที่สัมผัสเสี่ยงสูง หรือมีลักษณะเสี่ยงติดโรค แนะนำให้ตรวจ ATK ด้วยตนเอง โดยควรเลือก ATK ที่ได้รับมาตรฐาน และก็ มีค่าความไว (Sensitivity) และก็ ค่าความจำเพาะ (Specificity) ไม่ต่ำลงยิ่งกว่า 90%

อ้างอิง

1. Wang Q et al. Alarming antibody evasion properties of rising SARS-CoV-2 BQ and XBB subvariants. bioRxiv. 28 November 2022.

2. Tegally H et al. Global Expansion of SARS-CoV-2 Variants of Concern: Dispersal Patterns and Influence of Air Travel. medRxiv. 27 November 2022.

ข้อมูลที่ได้รับมาจาก รองศาสตราจารย์นพ.ธีระ วรธนารัตน์